Leven als naaste van een verslaafde

20.02.2025

Niemand kiest ervoor om verslaafd te raken, dat gebeurt en dat is triest genoeg.

We weten ook dat bij de verslaving allerlei naar gedrag naar voren komt. Verslaafde mensen zijn egoïstisch, ze liegen, ze manipuleren en ontkennen hun verslaving. Het is nooit genoeg, en mateloosheid volgt.  

Leven met iemand die een verslaving heeft is heel zwaar. Aan de ene kant is er iemand waar je verliefd op geworden bent en een relatie mee hebt die liefdevol kan zijn, iemand waar je van houdt en aan de andere kant heb je een verslaafde kant die allerlei naar gedrag laat zien en zijn of haar leven stuurloos is en waar je machteloos op toe kijkt. 

Als partner van een verslaafde is het vaak een groot geheim wat je met je meedraagt. Een geheim omdat je niet iedereen wil vertellen over hoe slecht het met je eigen verslaafde partner gaat, of hoe boos hij/zij kan zijn, of dat hij geld pakt van je. Er hangt een schaamte over het thema waar je als partner niet zomaar overheen stapt. Daarnaast altijd de hoop dat het weer beter gaat worden. Veel partners kijken naar zichzelf en gaan proberen allerlei aanpassingen te doen in hun eigen gedrag. Als ik nou liever ben, als ik nou meer voor hem/haar doe, als ik nou geen ruzie maak, als ik nou niets tegen mijn of zijn/haar ouders zeg dan komt het wel weer goed..... Vrienden mijden omdat je niet wil horen ga maar weg. Vooral de periodes dat het iets beter gaat is er weer hoop... Maar in werkelijkheid wordt jouw wereld steeds kleiner en raak ook jij net als je verslaafde partner in een isolement. 

Op je tenen lopen en vooral van jezelf verwijderd raken. Je leert je eigen grenzen maar steeds te verleggen, en niet meer trouw te zijn aan je eigen normen en waarden. Dit maakt dat jij als partner je maar aanpast en aanpast, en er uiteindelijk niets voor terug krijgt. Helaas houd je de verslaving met je eigen gedrag in stand.  

Je weet dat als je aan vrienden verteld wat er werkelijk thuis gebeurt, je het advies krijgt om bij hem/haar weg te gaan en dat is het laatste wat je wil, want er zijn ook altijd goede momenten die weer hoop geven, en gedachten als “zal het nu dan echt beter gaan?”  Als partner gaat je eigenwaarde afnemen omdat je niet meer trouw kan zijn aan jezelf en niet meer voor jezelf kan/mag kiezen maar gegijzeld bent in de relatie. Elk goed bedoeld en liefdevol advies wat je geeft aan je verslaafde man/vrouw wordt met ruzie en ontkenning en of geweld afgestraft. De liefde die je ooit had voor je verslaafde partner krijgt rare vormen en gaat over in een overlevingsmodus. De hoop dat je verslaafde partner zich laat helpen is vaak groot, maar dan moet jij nog gaan herstellen van een leven met een verslaafde.  

Als ouder van een verslaafd kind weet je lang niet alles wat er gebeurt. Je merkt wel dat je kind veel weg is, lang wegblijft, steeds geld nodig heeft of pikt van jullie maar drugs....... daar had je nog niet over nagedacht.  

Het gedrag van je kind veranderd en wellicht denk je dat het bij de pubertijd hoort, je verslaafde kind houdt zich niet aan afspraken, en word opstandig of zelfs boos of agressief als hij/zij niet krijgt wat ie wil, komt dronken thuis en neemt vrienden niet mee naar huis. Er staan soms “vreemde gasten” aan de deur die ook weer gelijk weggaan. De vragen die je stelt aan je kind worden niet beantwoord of afgesnauwd/ boos beantwoord. 

Wat moet je hier toch mee, je gevoel zegt dat het niet goed gaat met je kind, schoolprestaties gaan achteruit of je kind wordt ontslagen op het werk. Je kind leeft zijn eigen leven en je staat erbij en kijkt ernaar. Niets helpt meer, lief doen, begrip tonen, boos worden, het helpt niets meer. Het voelt allemaal zo onbetrouwbaar totdat je dingen gaat vinden. Zakjes, envelopjes, rietjes, vreemde buisjes, alcohol of wat dan ook en dan weet je het zeker... je kind gebruikt of drinkt. As je je kind hiermee confronteert komen er allerlei verhalen, en leugens en de waarheid wordt niet uitgesproken.  

Je vertrouwt je eigen kind niet meer je hebt het gevoel dat hij/zij over alles liegt, verhalen kloppen niet. De intuïtie van een moeder is heel sterk, ze voelt dat er dingen niet kloppen en praten hierover met je kind is geen optie meer. Je kind glipt tussen je vingers door en je kan er niets aan doen, je staat als ouder MACHTELOOS en weet niet wat er precies aan de hand is.  Tot het moment dat het niet meer te hanteren is en zo agressief wordt dat er deuren kapotgeslagen worden of een slaapkamer verbouwd wordt door je kind. Boosheid en agressie zijn veel voorkomende gedragingen bij een verslaafd kind.  Hoe moet je hiermee omgaan, je wil je kind niet kwijt, maar zo gaat het ook niet meer. 

Uit huis zetten? “Nee dat nooit dan gaat hij/zij helemaal kapot” en jij als ouder ook. Waar is die lieve zachte mooie zoon/dochter gebleven. Je herkent je eigen kind niet meer. Totdat je kind bereid is om hulp te accepteren, sta je zelf in een overlevingsstand. Ben je alert op alles wat hij/zij doet of zegt en pas je je aan. En als het dan eindelijk weer beter gaat, blijven de ouders zitten met de wonden hoe ga je je kind ooit weer vertrouwen? 

Als kind van een verslaafde ouder leef je in een onbetrouwbare wereld. Het is onveilig omdat je als kind nooit weet hoe je verslaafde ouder gaat doen of is op dat moment. Als kind leer je jezelf aanpassen aan hoe je verslaafde ouder op dat moment is. Is hij/zij nuchter oke dan kan je hem/haar benaderen, is je ouder dronken of onder invloed dan moet je uit zijn/haar buurt blijven of misschien kan je gebruik maken van de situatie en vraag je juist wat je wil hebben omdat je weet dat je verslaafde ouder dan makkelijker ja zegt. En dan de volgende ochtend, moet je weer op je tenen lopen want je verslaafde ouder voelt zich dan vreselijk en is kortaf of reageert boos op alles wat je zegt. 

Je leert als kind al vroeg wat wel en niet gezegd mag worden, het is niet normaal dat een van je ouders verslaafd is maar dat delen met iemand is je ouder verloochenen, dus je liegt. Je liegt over hoe het thuis gaat en liegt over waarom je verslaafde ouder er niet bij is op ouderavonden, sport, noem maar op. Je neemt geen vrienden mee naar huis want je weet niet wat je thuis aantreft. Ook jouw wereld wordt kleiner en kleiner en jij als kind van een verslaafde ouder wordt meegezogen in het vacuüm van de verslaving. Er zijn gezinsgeheimen die niet naar buiten mogen komen, wat maakt dat jij als kind leert dat liegen oke is, terwijl het niet goed voelt. 

De onbetrouwbaarheid, de ruzies, de onveiligheid en je anders moeten voordoen maakt dat er in jou iets beschadigd raakt. Je eigenwaarde daalt, je kan niet meer trouw zijn aan jezelf en jouw grenzen worden niet gerespecteerd en je zal er zelf steeds meer moeten verleggen. En dat heeft heling nodig, waar je hulp bij kan krijgen.  

Voor alle naasten is herstellen van de verslaving van je naaste belangrijk, herstellen van jarenlang gevoel te hebben dat het aan jou ligt, dat iets anders –de drank of drugs- belangrijker is dan jij!  Deze enorme impact gaat niet ineens weg als je verslaafde naaste het weer even goed doet, een tijd niet gebruikt of drinkt, het heeft professionele begeleiding nodig om hiervan te herstellen en weer naar jezelf te mogen gaan. Naar wie jij ook alweer was, wat jouw grenzen, normen, waarden zijn en hoe jij dat uitdraagt en langzaam weer je eigen identiteit helder krijgt. Dit heeft tijd en heling nodig, liefde, zelfliefde en aandacht nodig, maar bovenal, 

Herstellen is mogelijk! 

William Donker,
GGZ Agoog en ervaringsdeskundige.

Leven als naaste van een verslaafde

LEES MEER

Overzicht (niet) gecontracteerde zorgverzekeraars 2024

LEES MEER

Resultaten follow-up meting na behandeling 2023

LEES MEER

Zorgverzekeraars 2025

LEES MEER

Resultaten follow up meting na behandeling 2024

LEES MEER
DEEL: